Indrukken van Thailand

Wij vinden Thailand een merkwaardig land, en dat is nog zacht uitgedrukt. De tegenstellingen zijn hier niet van de lucht. Laat ons een poging doen een beeld te schetsen. Ten eerste, dit land is vergeleken met al zijn buurlanden enorm modern en welvarend. Het (seks)toerisme heeft dit land tot grote hoogte doen stijgen. Dit ervaar je direct als je in Bangkok aankomt, een metropool van formaat met enorme viaducten en goed geregeld openbaar vervoer. Ook in staatsrechtelijk opzicht kan dit land als voorbeeld voor de regio dienen, lijkt ons. Ter illustratie een opiniepagina uit de Bangkok Post van 9 mei, waarin in het redactioneel commentaar wordt gewezen op het belang van vrije verkiezingen, met ernaast een groot artikel getiteld: ‘Was the Lord Buddha a sexist?’ In dit artikel, dat wordt ingeleid met de verzekering dat het niet de bedoeling is iemand te beledigen, worden uitgebreid theologische argumenten besproken voor de stelling dat Boeddha een perverse seksist was. Dat de grondlegger van ’s lands staatsgodsdienst hier expliciet allerlei lelijks voor de voeten mag worden geworpen zegt het nodige over hoezeer deze natie ontwikkeld is, en roept onwillekeurig de vergelijking op met het moeizaam gevoerde religie-debat in Nederland. Thailand absorbeert kortom in sneltreinvaart moderne waarden en legt zich toe op de vraag van de westerse toerist. Dit heeft ook zijn keerzijde, namelijk de seksindustrie. Een nachtelijke wandeling door de wijken van Bangkok bevestigde in dit opzicht ons vooroordeel. Rijen bordelen met piepjonge Thaise meisjes uit de provincie, die als schapen staan te wachten totdat zij – letterlijk – op nummer worden besteld. Houellebecq had het niet beter kunnen beschrijven in zijn ‘Platform’.
Niettegenstaande alle moderniteit blijft dit land Aziatisch. Thailand heeft een aantal tradities en daar wordt niet aan getornd. Allereerst de boeddhistische godsdienst, een sympathieke religie die zich manifesteert middels vele tempels en beelden. Bijna nog belangrijker hier is de koning. Op iedere hoek van de straat, op elke munt en postzegel, overal is de beeltenis van de beste man te bewonderen. Speciaal vonden wij wat gebeurde in de bioscoop, vlak voordat de film begon. ‘Please pay respect to His Royal Highness’ of iets dergelijks kwam op het scherm te staan. De bomvolle zaal stond als een man op en bewonderde een volle minuut muisstil de serie foto’s van de koninklijke familie die op het scherm werden geprojecteerd. Ralph en ik deden natuurlijk netjes mee en verkneukelden ons om deze perfectie symbiose van moderniteit en traditionaliteit.
Niet iedereen in Thailand is rijk. Vanuit de trein uit Bangkok zagen we rijen sloppenwijken, wat ons bijna opgelucht deed ademhalen: gelukkig is niet alles perfect aan dit land. Een paar dagen geleden reden we langs de noordelijke grens met Burma, en zagen dat de grensbewakers hier een stuk armoediger worden uitgerust dan de gelikte douaniers op het vliegveld in Bangkok.

Vorige week zaten we op een historisch interessante plaats, geheten Kanchanaburi. Daar is de brug over de Rivier Kwai gebouwd, onderdeel van de beroemde Burma-spoorlijn. Deze spoorlijn werd tijdens de oorlog gebouwd onder het schrikbewind van het Japanse leger. Onder de dwangarbeiders bevonden zich relatief veel Nederlandse krijgsgevangenen die vanuit Nederlands-Indië hierheen werden getransporteerd. We hebben onze gesneuvelde landgenoten geëerd op het indrukwekkende oorlogskerkhof dat midden in de stad ligt.

In hoeverre je met plezier door Thailand reist is in enige mate afhankelijk van met welke instelling je hier naartoe komt. Wie hoopt op een ongerept stukje puur Azië zou nog wel eens teleurgesteld kunnen worden, omdat het zo enorm toeristisch is. In elke stad worden tours aangeboden naar ‘traditional hilltribes’, Thaise volksstammen waarvan je de authenciteit intussen gaat betwijfelen omdat ze vloeiend Engels spreken. De etnische minderheden staan gewoon aangegeven op de snelweg, tsja... Wat je hier wel prima kunt doen is simpelweg lekker op vacantie gaan. Je hebt hier de mooiste stranden, spannende jungles en prachtige bergen. Het enige probleem dat Ralph en ik een beetje hebben, is dat we sommige dingen wel een beetje gezien hebben. Met het risico blasé over te komen, we schrikken niet echt meer van een aap of een olifant. En witte stranden kennen we ook wel, intussen.
Om het wat spannender te maken hebben we verscheidene maatregelen genomen. Allereerst heeft ondergetekende zijn hoofd kaalgeschoren. Belangrijker is dat we op een gegeven moment een jeep hebben gehuurd en eropuit zijn getrokken, in de voorzichtige hoop een beetje los te komen van alle toerisme en meer te zien van het ‘echte Thailand’. In India hebben we twee keer een tocht te motor gemaakt – wat daaraan het beste beviel was dat je met eigen vervoer van de begaande paden af kunt en dorpjes inrijdt waar de tijd heeft stilgestaan. Ditmaal hadden we een klein jeepje waar achterop stond: ‘offroad’. Dat we dit niet te letterlijk hadden moeten nemen bleek toen we vast kwamen te zitten in een plas water. Omringd door uitgestorven rijstevelden hebben we eerst een paar uur lopen klooien in de modder, totdat een paar vriendelijke boerinnen, de postbode op zijn brommer en een toevallige voorbijganger ons de helpende hand toestaken. Na gegraaf, gezwoeg en een hoop handen- en voetengecommuniceer kwam onze jeep weer op het vaste land. Iedereen zat flink onder de modder, maar voelde zich voldaan. Zij omdat ze twee domme westerse jongens hadden kunnen helpen, en wij omdat we op deze manier toch nog iets van het non-toeristische Thailand hadden ervaren.

Vanavond reizen we af naar Bangkok en daar liggen als het goed is onze paspoorten op ons te wachten, voorzien van een Vietnamees en Chinees visum. We reizen dan door naar Cambodja en beginnen een nieuw deel van onze reis. De komende weken gaan we veel afstanden afleggen door een minder ontwikkeld deel van Azië. Over een paar weken moeten we in Sjanghai zijn, vanwaar de trein naar Europa vertrekt. Tot die tijd hopen we al reizend nog veel te zien van dit deel van de wereld; we hebben er zin in!

(Nieuwe foto’s zijn geplaatst ter illustratie.)